Wijnjaar 2023 heeft de Oostenrijkse wijnmakers zeker op de proef gesteld. Droge periodes, uitdagende vochtige periodes en, op sommige plaatsen, zware stormen zorgden ervoor dat er veel nauwgezet werk nodig was in de wijngaarden van het land. Al het harde werken werd echter beloond met een glorieuze herfst. Expressieve, dichte en goed uitgebalanceerde witte wijnen kunnen worden verwacht, evenals briljante rode wijnen. Bovendien konden wijnmakers opnieuw aanzienlijke hoeveelheden Eiswein produceren.
WEERSOMSTANDIGHEDEN IN 2023
Na een extreem droge winter kwam de broodnodige neerslag in april en mei in overvloed. De late ontluiking werd over het algemeen als een voordeel beschouwd, omdat dit schade door de gevreesde late vorst voorkwam. Het weer werd echter relatief onstabiel tijdens de late bloeiperiode. Terwijl sommige regio’s te lijden hadden onder hitte en droogte, waren andere regio’s getuige van herhaalde regenval. Beide leidden tot coulure (slechte vruchtzetting door metabolische reacties op weersomstandigheden) met een lagere opbrengst als gevolg. Het voorkomen van Peronospora (valse meeldauw) op veel plaatsen vereiste ook zorgvuldige en zorgvuldige gewasbeschermingsmaatregelen. De eerste hete periode van het jaar begon eind juni en werd gevolgd door een hete en droge zomer in de meeste wijnbouwgebieden – met uitzondering van de Steiermark en Kärnten. Regenbuien begin augustus zorgden voor enige verlichting, waardoor in tegenstelling tot het voorgaande jaar droogteschade werd vermeden in bijna alle jonge wijngaarden. De hele vegetatieperiode werd gekenmerkt door herhaalde hagelbuien.
Na de regen in augustus vorderde de rijping gestaag, waardoor in veel wijndorpen een plotselinge spurt ontstond als gevolg van herhaalde regenval vlak voor de oogst. Als gevolg hiervan begon de hoofdoogst snel en werd deze snel uitgevoerd. In wijngaarden die zwaarder getroffen waren door Peronospora, moesten de druiven zorgvuldig worden geselecteerd – een moeizaam proces dat ook tot lagere opbrengsten leidde. Botrytis kwam echter nauwelijks voor. Druiven rijpten over het algemeen snel, wat gepaard ging met een daling van de zuurgraad. Het geduld van de wijnboer werd rijkelijk beloond door het heerlijke herfstweer, dat in de meeste gevallen duurde tot de nationale feestdag op 26 oktober.
NIEDERÖSTERREICH; DICHTE, SAPPIGE WIJNEN MET UITGESPROKEN FRUIT EN BALANS
ver het algemeen kunnen wijnhuizen in Niederösterreich dichte, sappige witte wijnen verwachten met uitgesproken aroma’s van fruit en goed afgeronde zuren, die ook het karakter van de druivensoort goed naar voren brengen in het glas. In dit wijnjaar zal waarschijnlijk Grüner Veltliner – het vlaggenschip van Niederösterreich – sterkere druivenaroma’s en tonen van pitfruit vertonen, in plaats van een peperige kruidigheid. Rieslings en druivensoorten van de witte Pinot-familie vertonen voldoende zuren, wat de verwachtingen voedt van zowel uitgebalanceerde als fruitige wijnen. Ook de aromatische variëteiten, zoals Gelber Muskateller en Sauvignon Blanc, maar ook speciale variëteiten uit de Thermenregion zullen hun raskenmerken ten volle kunnen laten zien. In de rode wijnbastions van Niederösterreich (Carnuntum), Steinfeld (Thermenregion) en de rode wijnbouweilanden van het Weinviertel verheugen wijnmakers zich op een nieuwe uitstekende jaargang van rijpe, krachtige wijnen die het hele spectrum van de Oostenrijkse rode wijnen weerspiegelen. Begin december brak er een vroege koudegolf aan, tot grote vreugde van de Eiswein-producenten die in staat waren om een aanzienlijk volume zeer schone, bevroren druiven te oogsten.
BURGENLAND; FIJNE WITTE , UITSTEKENDE RODE EN ZOETE WIJNEN VAN HOOG KALIBER
Fijne witte wijnen met een rijke, fruitige zachtheid en een uitgesproken rastypiciteit kunnen worden verwacht in de wijnbouwgemeenschappen in de regio Leithaberg, maar ook rond de Neusiedler See en in het zuiden van Burgenland. Pinot Blanc, Chardonnay en Welschriesling blijken dit jaar zeer goede resultaten te hebben opgeleverd. Over het algemeen is een gebrek aan zuurgraad even ongewoon in deze wijnen als in de aromatische variëteiten. In tegenstelling tot Peronospora was Botrytis dit jaar geen probleem, wat waarschijnlijk deels te wijten was aan koele nachttemperaturen tijdens de belangrijkste oogstperiode. De rode wijndruiven produceerden hoogwaardige, intens gekleurde most. Deze zullen zeker leiden tot rijpe, sappige en krachtige wijnen met rijpe, fluweelzachte tannines. We kunnen daarom geconcentreerde maar harmonieuze, goed gestructureerde wijnen met sterke spanning verwachten van alle rode wijnbolwerken van Burgenland – en deze wijnen zullen duidelijk hun mannetje staan tegen de uitstekende jaargangen 2019 en 2021. De Oostenrijkse toprassen Blaufränkisch en Zweigelt wisten op dezelfde manier te imponeren als de Franse rassen. De rode wijnen van deze drie uitstekende jaargangen zullen in de toekomst ongetwijfeld vaak met elkaar worden vergeleken.Botrytis kwam relatief laat in het seizoen voor en maakte de productie van dessertwijnen van topkwaliteit met een sterke, zure ruggengraat mogelijk. Net als in Niederösterreich kon door de vroege vorst eindelijk een aanzienlijke hoeveelheid hoogwaardige Eiswein worden geoogst.
STEIERMARK; PRECIEZE, HARMONIEUZE WIJNEN MET EEN MATIG ALCOHOLPERCENTAGE
Het jaar heeft alles in zich om een mooi wijnjaar te worden in de drie wijnbouwgebieden van de Steiermark. Coulure en Peronospora speelden hier een belangrijke rol, wat resulteerde in waarschijnlijk de laagste oogsten sinds 2016. Over het algemeen zijn de witte wijnen dicht en rijk aan extract met een matig alcoholpercentage. Bovendien heeft de grote hoeveelheid regen in Steiermark, die tot in de zomer aanhield, ertoe geleid dat eventuele problemen met zuurgraad werden vermeden, wat leidde tot de verwachting van zeer pikante, precieze wijnen. Het paradepaardje van Steiermark Sauvignon Blanc, is een goed voorbeeld van waar pikantheid en intense vruchtaroma’s een rol spelen, evenals een duidelijk gedefinieerde structuur en harmonie. Een soortgelijk geval is te vinden in de tweede favoriete variëteit van de regio, de Gelber Muskateller, die zijn onmiskenbare aroma’s net zo goed zal laten zien als de wat rustigere en subtielere Traminer. Echter Chardonnay, Pinot Blanc en Pinot Gris zullen waarschijnlijk ook grote hoogten bereiken, vooral in de wijnbouwcentra van de Vulkanlandregio. Deze variëteiten voelen zich natuurlijk bijzonder thuis in het wat warmere regio-microklimaat– en dit geldt voor alle drie niveaus van oorsprong: Gebietswein (regionale wijn), Ortswein (dorpswijn) en Riedenwein (wijn van één wijngaard). Deze klimatologische factoren zorgden er ook voor dat de druiven een hoge mate van rijpheid hadden in de zuidoostelijke hoek van Steiermark. De Schilcher-producerende regio Weststeiermark demonstreert zijn bekwaamheid met lenige elegantie en koele frisheid. Blauer Wildbacherdruiven van vorig jaar geven fijne, pikante Schilcherwijnen met karakteristieke aroma’s van bessen en kruisbessen, samen met een harmonieus evenwicht tussen rijpheid en knapperig fruitige zuurgraad in de jonge wijnen. Het loonde ook in het westen van Steiermark om de oogst iets uit te stellen en daarmee de vruchten te plukken van het heerlijke herfstweer.
WIEN; UITGEBALANCEERDE GEMISCHTER SATZ, VELTLINER EN RIESLING MET RASTYPISCHE KENMERKEN
Net als in Niederösterreich en Burgenland konden ook de wijngaarden van Wenen op de Nußberg, Bisamberg en Maurerberg zeer rijpe witte druiven oogsten die het hele spectrum vertegenwoordigen. Een latere oogst was hier ook op veel plaatsen gunstig. De gevolgen van het vroege begin van Peronospora en de hagelbuien eind augustus zorgden voor bezorgdheid bij sommige wijnbouwers, evenals voor verminderde opbrengsten. Over het algemeen kunnen we echter pittige Rieslings en sappige Veltliners verwachten die rastypiciteit vertonen, evenals uitgebalanceerde, veelzijdige Wiener Gemischter Satz.
BERGLAND; RIJPE, RONDE EN RIJKE WIJNEN – FRISHEID IN KÄRNTEN
De wijnbouwgebieden in Oberösterreich kunnen zeker de beste jaargang aller tijden aankondigen. De vochtreserves die zich in het voorjaar hadden opgebouwd, bleken erg belangrijk tijdens de hete en droge zomermaanden, en de herhaalde regenval begin augustus zorgde voor een extra boost. Er was hier en daar een beetje hagel, maar daarna bleef het weer perfect gedurende de hele oogstperiode. Deze regio bleef gespaard van de hevige regen die kort voor de oogsttijd in andere gebieden viel. Hierdoor zijn de wijnen uitzonderlijk rijp, aromatisch en goed afgerond. Op de wijnbouweilanden van Kärnten waren de omstandigheden iets uitdagender dan in het voorgaande jaar – een jaar dat hoog in het vaandel stond. De hele zomer werd gekenmerkt door langdurige regenbuien, die ook gepaard gingen met hagelbuien. Dit zorgde voor een relatief late start van de oogst, die ook zeer bewerkelijk bleek te zijn in wijngaarden die waren getroffen door hagelschade en Peronospora. Over het algemeen kunnen we lichtere, robuuste en pittige wijnen verwachten die een goede rastypiciteit vertonen. Het late ontluiken werd ook in de Tiroolse wijngaarden als een zegen gezien, omdat het betekende dat schade door de gevreesde late vorst kon worden voorkomen. Vanwege de zomerregen was de zorgvuldige toepassing van gewasbeschermingsmiddelen essentieel. De relatief late oogst bleek zeer arbeidsintensief te zijn en resulteerde in een relatief kleine opbrengst met een hoog suikergehalte, waarvan we rijke, harmonieuze wijnen kunnen verwachten. In Vorarlberg waren de omstandigheden vergelijkbaar. De late ontluiking werd gevolgd door hevige regenval in april en mei, wat eigenlijk een zegen bleek te zijn op het gebied van de watervoorziening. Dit betekende dat de wijnstokken redelijk goed doorkwamen tijdens de ongewoon lange periodes van droogte in de zomer, hoewel deze omstandigheden wel een negatief effect hadden op de opbrengst. Door lagere volumes kon een zeer hoog suikergehalte en bijbehorend alcoholgehalte worden bereikt. De verwachtingen wijzen in de richting van rijpe, rijke wijnen.
Origineel Duits bericht is te lezen op: www..oesterreichwein.at
